خلاصۀ بحث گذشته
تحلیل دیدگاه محقق بروجردی در پاسخ به شبهه جبر و اختیار
استناد محقق بروجردی به آیات در تأیید نظریه اختیار
تفسیر نوین محقق بروجردی از مفهوم "نطفة أمشاج" در سوره دهر
ارتباط "نبتلیه" با تفسیر محقق بروجردی
عناصر لازم برای انتخاب راه سعادت
1- قوه عاقله (فجعلناه سمیعًا بصیرًا)
2- هدایت وحیانی (إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ)
استناد به روایات
1- روایت "دو نقطه در قلب انسان"
2- روایت "دو گوش برای قلب"
نقد نظریه‌ی فلاسفه درباره‌ی میل به کمال
نقد و بررسی دیدگاه محقق بروجردی
بررسی پاسخ‌های دیگر در مسئله‌ی اراده
نقد امام خمینی بر این پاسخ
پاورقی
منابع

خلاصه‌ی بحث گذشته
بررسی تقریر اول: دلیل عقلی بر اصالة التعبدیة
بررسی تقریر دوم: تحلیل حقیقت امر و اقتضای محرّکیت
اشکالات محقق نائینی بر تقریر دوم و نقد استدلال به محرّکیت امر
اشکال مرحوم حلی به محقق نائینی
تقریر محقق کلباسی از ماهیت امر و پاسخ به اشکال تقدم الشیء علی نفسه
استناد به اطلاق و طبیعت امر
عنایت زائده در افعال توصلی و تعبدی؛ تحلیلی از مرحوم حلی
مثال تطبیقی: طواف با ماشین و اراده فاعل
تفکیک میان اراده و داعویت امر؛ تحلیل نهایی مرحوم حلی
پاورقی
منابع

خلاصۀ بحث گذشته
دیدگاه امام خمینی در باب افعال نفسانی
تحقيق به يدفع الإشكال
1- افعال صادره از نفس با واسطه‌ی ابزار مادی
2- افعال صادره از نفس بدون واسطه مادی
فاعلیت نفس در ایجاد تصورات
تفاوت فاعل بالعنایه و فاعل بالتجلی
نفس انسانی و فاعلیت الهی
رابطه بین مجرد بودن نفس و خلاقیت انسان
تفاوت اراده و شوق در نفس و نقش خلاقیت در اختیار
حل معضل جبر و تسلسل در اختیار
نقش واجدیت ذاتی در اراده
تجرد نفس و نقش آن در تعالی روحانی
1- نفس در زندان بدن و مفهوم «موتوا قبل أن تموتوا»
2- تفاوت میان تجرد ناقص و تجرد تام
3- وضعیت نفس پس از مفارقت از بدن
پاورقی
منابع

خلاصه‌ی بحث گذشته
ضرورت اراده در تحقق مأمورٌبه و نقش داعیِ امر: تحلیل نظریه شیخ حسین حلی
تحلیل سلسله‌مراتب طبیعی در اراده و داعیِ امر
رابطه اطاعت و داعویت در اقتضای طبیعی امر
تعبدیت ذاتی در اوامر و نقش علت غایی در اطاعت
اکتفا به غیر مأمور‌به و نقش داعی در صدق امتثال
لزوم داعیِ امر در صدق امتثال و تحلیل مسئله اجرت بر مستحبات
پاورقی
منابع