خلاصه‌ی بحث گذشته
محلّ واقعی نزاع در واجب تخییری از منظر امام خمینی
تفاوت در مقام اثبات، نه در حقیقت ثبوتیِ وجوب و اراده
محور تحقیق در واجب تخییری: وحدت یا تعدّد وجوب و اراده
دیدگاه اوّل: وجوب و اراده واحد، با متعلَّق مبهم
دیدگاه دوم: تعدّد وجوبات و ارادات به تعداد اطراف
دیدگاه صحیح در مساله
تعدّد اراده و وجوب و اختصاص فارقِ واجب تخییری به مقام امتثال
اجنبی‌بودن بحث اغراض و ملاکات از حقیقت واجب تخییری و حصر فارق در مقام امتثال
ثمرات عملی این تحلیل در مقام امتثال
نقد مبنای تمایز میان اراده آمر و اراده فاعل در نظریه محقق نائینی
نتیجه: تزلزل رکن دوم مبنای نائینی
۱. عدم عرفیتِ تعلّق وجوب به جامع انتزاعی
۲. عدم صلاحیت جامع انتزاعی برای تعلّق تکلیف
۳. اشکال در تصویر ملاکات در مفهوم «أحدهما»
جمع‌بندی و ترجیح مبنای امام خمینی
پاورقی
منابع

خلاصه‌ی بحث گذشته
تنبیه: ثمرات فقهی و اصولیِ بحثِ واجب تخییری
۱. تعیین معیار در باب اطاعت و عصیان
۲. ثمره‌ی فقهی: کیفیتِ امتثال اطراف واجب تخییری
نظریه محقق نائینی: مسلک «فرد مردد»
تفکیک میان «اراده‌ی فاعل» و «اراده‌ی آمر»
تحلیل مبتنی بر تأمین غرض
استشهاد به اوامر عرفی و ابطال نظریه «جامع»
نتیجه‌گیری: سنخیتِ خاصِ اراده
نظریه آیت‌الله خویی: مسلک «جامعِ انتزاعیِ احدهما»
ماهیت واجب: عنوان «أحدُهما لا بعینه»
فرآیند تطبیق: طرحی مشابه واجب تعیینی
دفاع از نظریه: پاسخ به اشکال «عدم واقعیتِ عنوان انتزاعی»
طرح اشکال: امتناع تعلق تکلیف به امر ذهنی
پاسخ محقق خویی: قیاس اولویت و شواهد وقوعی
اشکال دوم: چالشِ «فقدان ملاک در عنوان انتزاعی»
طرح اشکال: ضرورت وجود مصلحت در متعلَّق
پاسخ محقق خویی: تحلیل سه‌وجهی
مناقشه در پاسخ محقق خویی: عدول از مبنای تبعیت احکام از مصالح
پاورقی
منابع

خلاصه‌ی بحث گذشته
مختار محقق عراقی: مسلک «وجوب ناقص»
ارکان نظریه
۱. تعدد وجوب و واجب
۲. تحلیل ماهیت حکم: تمایز «وجوب تام» و «وجوب ناقص»
۳. شمول نظریه نسبت به وحدت و تعدد غرض
ثمره‌ی بحث: صور چهارگانه‌ی غرض و تفصیل در عقاب
صور چهارگانه‌ی تصویر غرض
تفصیل در مسئله‌ی عقاب (وحدت یا تعدد؟)
مناقشه: اشکالِ «عدم قدرت بر جمع» و پاسخ محقق عراقی
طرح اشکال: استحاله‌ی جمع، رافعِ تعدد عقاب
پاسخ محقق عراقی: اسقاط تکالیف با سوء اختیار
تفکیک دقیق: وجه افتراق «تضاد در اتصاف» و «تضاد در وجود»
طرح اشکال: لزوم تعدد عقاب در صورت چهارم
پاسخ محقق عراقی: معیار عقاب، «ترکِ فعلِ متّصف به مصلحت فعلی»
ضابطه‌ی کلی و جمع‌بندی نهایی
پاورقی
منابع