خلاصۀ بحث گذشته
تحلیل دیدگاه محقق بروجردی در پاسخ به شبهه جبر و اختیار
استناد محقق بروجردی به آیات در تأیید نظریه اختیار
تفسیر نوین محقق بروجردی از مفهوم "نطفة أمشاج" در سوره دهر
ارتباط "نبتلیه" با تفسیر محقق بروجردی
عناصر لازم برای انتخاب راه سعادت
1- قوه عاقله (فجعلناه سمیعًا بصیرًا)
2- هدایت وحیانی (إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ)
استناد به روایات
1- روایت "دو نقطه در قلب انسان"
2- روایت "دو گوش برای قلب"
نقد نظریه‌ی فلاسفه درباره‌ی میل به کمال
نقد و بررسی دیدگاه محقق بروجردی
بررسی پاسخ‌های دیگر در مسئله‌ی اراده
نقد امام خمینی بر این پاسخ
پاورقی
منابع

خلاصۀ بحث گذشته
تفاوت طلب و اراده در رابطه با اراده تشریعی
بررسی اراده تکوینی و تشریعی در باب ایمان و کفر
نظریه محقق خراسانی
اراده تکوینی و نقش واسطه‌ها در تحقق افعال اختیاری
اشکالی دیگر: مسئله اراده، اختیار و مؤاخذه الهی
پاسخ محقق خراسانی: مسئله‌ی شقاوت و سعادت ذاتی
جبری بودن سخنان آخوند و عجز از درک مسئله
مسئله تجری، اختیار و جبر در نظام فکری آخوند خراسانی
پاسخ اول: اختیار و تأمل در مقدمات اراده
پاسخ دوم: تجری، موجب بُعد از مولا و استحقاق عقوبت است
پاورقی
منابع

خلاصۀ بحث گذشته
اوامر امتحانی از منظر محقق عراقی
محقق عراقی در جواب می­فرماید:
نقد و بررسی کلام محقق عراقی
روایتِ «السعید سعید فی بطن أمّه»
پاورقی
منابع