خلاصۀ بحث گذشته
تحلیل دیدگاه محقق بروجردی در پاسخ به شبهه جبر و اختیار
استناد محقق بروجردی به آیات در تأیید نظریه اختیار
تفسیر نوین محقق بروجردی از مفهوم "نطفة أمشاج" در سوره دهر
ارتباط "نبتلیه" با تفسیر محقق بروجردی
عناصر لازم برای انتخاب راه سعادت
1- قوه عاقله (فجعلناه سمیعًا بصیرًا)
2- هدایت وحیانی (إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ)
استناد به روایات
1- روایت "دو نقطه در قلب انسان"
2- روایت "دو گوش برای قلب"
نقد نظریه‌ی فلاسفه درباره‌ی میل به کمال
نقد و بررسی دیدگاه محقق بروجردی
بررسی پاسخ‌های دیگر در مسئله‌ی اراده
نقد امام خمینی بر این پاسخ
پاورقی
منابع

خلاصۀ بحث گذشته
دیدگاه محقق بروجردی درباره‌ی پاسخ به شبهه جبر
تحلیل پاسخ خواجه نصیرالدین طوسی
نقد محقق بروجردی بر پاسخ خواجه نصیر
راه‌حل پیشنهادی محقق بروجردی
تبیین و تحلیل اراده‌ی الهی و علیت اشیا
توجیه و اصلاح نظریه‌ی خواجه نصیر
علیت در نظام هستی و اختیار انسان در افعال ارادی
ردّ جبر و تبیین اختیار در افعال انسانی
ترکیب وجودی انسان از جهات مختلف
تعریف جدید فعل اختیاری توسط محقق بروجردی
جمع‌بندی دیدگاه محقق بروجردی
پاورقی
منابع

خلاصۀ بحث گذشته
دیدگاه محقق نائینی در باب اختیار
اضافه شدن عنصر "اختیار" به فرآیند اراده
استدلال محقق نائینی بر وجود اختیار
تحلیل نظریه‌ی محقق نائینی درباره‌ی ارتباط اختیار و حرکت عضلات
1. تمایز میان فاعلیت و علیت
2. نقش "اختیار" به عنوان عنصر چهارم در افعال انسان
3. پاسخ نائینی به اشکالات مطرح شده درباره‌ی اختیار
4. نسبت فعل انسان با خداوند در نظریه‌ی نائینی
نقد محقق نائینی بر نظریه‌ی اراده و پاسخ به آن
تفاوت علیت اراده و ضرورت جبری
پاورقی
منابع

خلاصه مباحث گذشته
بررسی کلام مرحوم شیخ (رحمه الله)
بررسی کلام مرحوم آخوند (رحمه الله)
کلام مرحوم اصفهانی (رحمه الله)
بررسی موضوع علم دین
اشکال و جواب