واجب تعیینی و تخییری - جلسه
خلاصهی بحث گذشته
جمعبندی تقریر محقق اصفهانی در حقیقتِ واجب تخییری و مختارِ ایشان
صورت پنجم: ارکان و صورتبندی
امور مقدماتی در تحلیل واجب تخییری شرعی؛ تعیین دقیق محل نزاع
تعیین موضوع بحث: تخییرِ مولویِ شرعی
مفروضِ موضوع: تمامیتِ ملاک در هر طرف و تعددِ امر
مرزبندی با تخییر عقلی: نفی ارجاع به قدرِ جامع
تخییری شرعی و نقد مبنای «أمر به أحدهما» نزد محقق خوئی
نقد مبنای «أمر به أحدهما» نزد محقق خوئی
نکته دوم در تحقیق واجب تخییری؛ معیار ثواب و عقاب و نسبت آن با مصلحة التسهیل
ضابطۀ محوری: خطاب، نه ملاک
تقریب راهحل اصفهانی بر مدار مصلحت تسهیل
تذکرات و محلهای ابهام
بازسنجی «مصلحة التسهیل» در تحلیل واجب تخییری و بازگشت به تقریر آخوند
نتیجه پیشنهادی: بازگشت به تقریر آخوند
حقیقت حکم و نسبت آن با غرض
شواهد اصولی مؤید معیار خطاب
اختیار مولوی در جعل ترخیص و نقد انگاره «عبد/مولا» در روششناسی اصول
پاورقی
منابع
واجب تعییینی و تخییری - جلسه
خلاصهی بحث گذشته
منهج بحث در تبیین نظریه واجب تخییری
نظریه محقق اصفهانی؛ تفکیک صور ملاک و تبیین محل نزاع در واجب تخییری
صورت اول: امتناع استیفای غرضِ دوم
حکم مسئله: وجوب جمعی
صورت دوم: تزاحم در ملاک و بازگشت تخییر به حکم عقل
حکم مسئله: تزاحم و تخییر عقلی
فرق با صورت اول
صورت سوم: تضاد مطلق میان دو غرض
حکم مسئله: عدم انطباق با واجبات تخییریِ شرعی
صورت چهارم: استقلال در اثر و تضاد میان آثار
نقد اول: خروج از محلّ بحث
نقد دوم: تغییر اطراف تخییر و مخالفت با ظاهر ادله
صورت پنجم: ورود «مصلحتِ تسهیل» و تصویر «تخییرِ شرعیِ محض»
لوازم و پیشفرضهای معقولیت
پاورقی
منابع
واجب نفسی و غیری - جلسه
خلاصهی بحث گذشته
تبیین فنّی محقق اصفهانی بر پایه ملاکِ تسهیل
بیانِ تصحیح نزد محقق اصفهانی: فنّیسازی بر پایه «مصلحةِ التسهیل»
اشکال سوم محقق خوئی بر بیان نخستِ محقق اصفهانی: کفایت مصلحتِ تسهیل و مانعیت آن از جعلِ وجوب للجمیع
سنجش مرتبه مصلحتِ تسهیل
تنزّل: بر فرضِ کفایتِ مصلحتِ تسهیل
مبانی سقوط تکلیف و بطلان «سقوط به امتثالِ بدل»
مبانی سقوط تکلیف
نقد «سقوط به امتثالِ بدل»
ادعای «جعلِ نوع خاصّ وجوبِ مشروط» و نقد اثباتیِ سید خوئی
نقد اثباتی محقق خوئی
جمعبندی اجمالیِ اشکال سوم محقق خوئی
تفکیک تزاحمِ ملاکی و تزاحمِ بعدالخطاب نزد محقق نائینی و نسبت آن با اشکال سوم
تفکیک دو سنخ تزاحم نزد نائینی
جایگذاری درست «مصلحتِ تسهیل» و توسعه مفهوم تزاحم امتثالی در دفاع از تفسیر محقق اصفهانی
صورت دفاع از محقق اصفهانی
آثار روشی و فقهی
تذکار ثبوتی و شرط اثباتی
پاورقی
منابع
كتاب الحج - جلسه
خلاصه بحث گذشته
مقتضای قاعده در مسئله
تبیین مسأله
تبیین مسأله بر اساس استطاعت عرفی
تبیین مسأله بر اساس استطاعت شرعی