اوامر - جلسه 61
خلاصۀ بحث گذشته
استحاله تعلق اراده انسان به فعل غیر
انحصار حقیقت اراده در اراده تکوینی
حقیقت اراده تشریعی
نقد تقسیم اراده به تکوینی و تشریعی
جایگاه اوامر و نواهی شرعی
نقد دیدگاه مقاصدیها درباره احکام شرعی
تفاوت میان تعمیم قیاسگونه و اصول اجتهادی در فقه
تحلیل حقیقت اراده تشریعی و جایگاه آن در احکام شرعی
ارتباط اوامر و نواهی با اخبار از ملاکات احکام
نتیجهگیری
اراده در مقام ذات و اراده در مقام فعل
غایت اوامر الهی و جایگاه ملاکات در تکالیف شرعی
پاورقی
منابع
اوامر - جلسه 62
خلاصۀ بحث گذشته
نقد تقسیم اراده به تکوینی و تشریعی
امتناع تعلق اراده به فعل غیر
حقیقت اراده: صدور فعل از مرید با اختیار
نقد و تحلیل اراده تشریعی و حقیقت اوامر الهی
۱. حقیقت اوامر الهی: انشاء یا اخبار؟
۲. نقش قالب انشائیات در درک ملاکات احکام
۳. بررسی حدیث «إن لله إرادتین و مشیّتین»
نتیجهگیری
نقد فرض اراده تشریعی و تمایز آن از اراده تکوینی
1. نقد نظریه اشتراک لفظی در اراده
۲. اراده، حقیقتی منفکناپذیر از مراد
۳. تناقض در نامگذاری اراده تشریعی
نتیجهگیری
نقد تقسیم اراده و تحلیل اراده در اوامر الهی
نقد نظریه اراده الهی بر افعال مکلفین
تحلیل دقیق حقیقت احکام شرعی
نقد اراده تشریعی در دیدگاه مشهور
نقد مفهوم "بعث بداعی الانبعاث"
نتیجهگیری نهایی
پاورقی
منابع
اوامر - جلسه 63
خلاصۀ بحث گذشته
تفاوت طلب و اراده در رابطه با اراده تشریعی
بررسی اراده تکوینی و تشریعی در باب ایمان و کفر
نظریه محقق خراسانی
اراده تکوینی و نقش واسطهها در تحقق افعال اختیاری
اشکالی دیگر: مسئله اراده، اختیار و مؤاخذه الهی
پاسخ محقق خراسانی: مسئلهی شقاوت و سعادت ذاتی
جبری بودن سخنان آخوند و عجز از درک مسئله
مسئله تجری، اختیار و جبر در نظام فکری آخوند خراسانی
پاسخ اول: اختیار و تأمل در مقدمات اراده
پاسخ دوم: تجری، موجب بُعد از مولا و استحقاق عقوبت است
پاورقی
منابع
اوامر - جلسه 64
خلاصۀ بحث گذشته
بررسی مسئلهی جبر و اختیار از دیدگاه محقق اصفهانی
تحلیل مسئلهی جبر و اختیار و بررسی اشکال محقق اصفهانی
تحلیل ملاک اختیار و نقد نظریه جبر از دیدگاه محقق اصفهانی
نقد مفهوم اختیار در افعال الهی
تفاوت وجوب اراده در خداوند و انسان
پاسخ محقق اصفهانی به اشکال جبر
1. تعیین شاخص فعل اختیاری
2. نقد شبههی جبر با استناد به افعال الهی
3. وجوب بالغیر اراده و تأثیر آن در اختیار
4. تحلیل دقیق فعل اختیاری
5. نقد دیدگاه عوامانه دربارهی اختیار
جمعبندی و نتیجهگیری
پاورقی
منابع