ملاحظه فرمودید که مرحوم شیخ فرمود روي این مبنایی که ما اختیار کردیم در عدم جریان استصحاب در احکام عقلیّه و در احکام شرعیّه‌ی مستند به عقلیه، فرقی نمی‌کند که مستصحب یک امر وجودی باشد یا یک امر عدمی، لکن در مورد عدمی فرمودند باید مستند به عقل باشد و مجرّد مطابقت و موافقت با عقل مانع از جریان استصحاب نیست.

مرحوم شیخ اعظم انصاری قدس سره در مقدمات بحث و قبل از ورود به اقوال و استدلال ها می‌فرمایند روشن است یقین سابق و شک لاحق، از ارکان استصحاب است. لکن آنچه که معتبر است شک فعلی است و شک تقدیری کفایت نمی‌کند.

بیان شد یکی از شرایط استصحاب این است که شک فعلیّت داشته باشد. به این معنا که شک تقدیری برای جریان استصحاب کفایت نمی‌کند. به دنبال این مطلب دو فرع را مرحوم شیخ ذکر کردند

عرض کردیم در این دو فرعی که در مورد شک فعلی و شک تقدیری مطرح شده علاوه بر بحث کبروی سه بحث باید در اینجا منقّح شود، یک بحث از حیث جریان استصحاب قبل از صلاة، دوم از حیث جریان استصحاب بعد از صلاة و سوم از حیث جریان قاعده‌ی فراغ و عدم جریان قاعده‌ی فراغ