قسمت اول فرمایش مرحوم محقق اصفهانی را بیان کردیم؛ فرمودند: اگر مراد از ورود، صدور باشد و مراد از مطلق، اباحه‌ی شرعیه‌ی واقعیه باشد، خُلف لازم می‌آید؛ چون معنای روایت این می‌شود که هر شیئی واقعاً مباح است تا زمانی که نهی صادر شود. گفتند: اگر اباحه‌، اباحه‌ی واقعیه باشد، اباحه‌ی واقعیه لا اقتضاست، نه اقتضای مصلحت دارد و نه اقتضای مفسده؛ اگر نهی بخواهد صادر شود ملازم با این است که اقتضای مفسده داشته باشد، لازم می‌آید چیزی که فرض کردیم اقتضای مفسده ندارد، اقتضای مفسده دارد؛ وهذا خُلفٌ.

قبل از اینکه اشکالاتی که بر این کلام وارد شده را ذکر کنیم، نکته‌ای را عرض کنم برای آقایانی که مطالب را دنبال می‌کنند؛ و آن این که: هر مطلبی را از هر محققی که دیدید قبل از اینکه سراغ اشکالات دیگران بروید، قبل از اینکه ببینید شاگردان آن محقق و دیگران چه اشکالاتی بر آن کلام و نظر بیان کردند، خودتان فکر کنید ببینید آیا به ذهنتان اشکالی می‌رسد یا نه؟ این روش، روشی غلط است که تا کلامی را ببینیم، ابتدا و مستقیماً برویم سراغ اشکال دیگران. اگر واقعاً می‌خواهید ذهنتان قوی و اجتهادی شود، یکی از رموز و راه‌های اصلی‌اش همین است. مرحوم اصفهانی بیان می‌کند اگر مطلق به معنای اباحه‌ی واقعیه باشد و ورود ـ همانطور که آخوند فرموده ـ به معنای صدور باشد، خُلف لازم می‌آید. باید فکر کنیم ببینیم آیا این کلام مرحوم اصفهانی درست است یا نه؟

بررسی اشکالات مرحوم امام خمینی بر قسمت اوّل فرمایش مرحوم محقق اصفهانی

امام(رضوان الله علیه) بر حسب آنچه در صفحه 76 از جلد 3 کتاب تهذیب الاصول آمده، به چند قسمت از کلام مرحوم اصفهانی اشکال وارد کردند.

بررسی اشکال اوّل مرحوم امام خمینی

مناقشه در اشکال اوّل مرحوم امام

بررسی اشکال دوم مرحوم امام

مناقشه در اشکال دوم مرحوم امام

به نظر می‌رسد که این اشکال هم یک اشکال مبنایی است که ما قبلاً در بحث اجتماع امر و نهی ـ آقایانی که DVD اصول را دارند مراجعه کنند ـ مفصلاً بحث کردیم که آیا بین احکام تضاد وجود دارد یا خیر؟ اما به هر حال، این اشکال مبنایی است و اشکال خیلی مهمی نیست.

بررسی اشکال سوم مرحوم امام و مناقشات آن