بررسی دلالت حديث رفع بر حلّيت ظاهريه

مي‌خواهند بفرمايند فقط يك راه دارد؛ از راه وجوب احتياط، اگر شارع احتياط را واجب كرد، معنايش اين است كه حكم واقعي را براي جاهل وضع كرده است. اگر شارع احتياط را واجب نكرد، معنايش اين است كه حكم واقعي را رفع كرده است. اين لبّ و اساس كلام ايشان است. بعد ايشان اين بيان را كه ذكر مي‌کنند که كلام آخوند هم كلام ماست؛ آخوند هم رفع را متعلّق به واقع مي‌داند؛ چون مي‌فرمايد: «فهو المرفوع»؛ يعني حكم واقعي مرفوع است. ايشان «فعلاً» در كلام آخوند را معنا مي‌کنند به «في مرحلة الفعلية»؛ يعني همان فعليت در مقابل انشاء؛ مرحوم آقاي صدر و ديگران اين «فعلاً» در كلام آخوند را به مرتبه‌ي فعليت در مقابل انشاء معنا نكرده‌اند، بلکه فعليت را به معناي ظاهراً گفته‌اند. ايشان مي‌گويد: مراد اين است كه در مرحله فعليت برداشته مي‌شود و ملتزم به ثبوت واقعي است، يعني ثبوت انشايي؛ آن وقت اين مطلب يعني «فهو مرفوع في مرحلة الفعلية» ولو ثبوت واقعي و انشايي دارد، اما معناي رفع ظاهري است.] خوب اين را دقت كنيد كه بعد كه مي‌خواهيم اشكال كنيم، اينها را تكرار نكنيم. صاحب منتقي الاصول«فعلاً» در كلام آخوند را به مرحله فعليت در مقابل انشاء معنا کرد. ايشان مي‌گويند آخوند رفع را حقيقتاً اسناد داده به حكم واقعي، آنهم در مرحله فعليتش؛ يعني حكم واقعي در مرحله‌ي فعليت برداشته مي‌شود، اما در مرحله انشاء هست.