پرسش و پاسخ
سوال خود را بپرسیدخبر دادن به همسر شخص مبتلا به HIV
در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۹۵ و ساعت ۱۴:۲۸
چنانچه پزشك يا مسئول آزمايشگاه طي آزمايشهاي پيش از ازدواج از ابتلا يكي از زوجين به HIV آگاهي يابد آيا مكلف به اطلاعرساني به زوج ديگر است؟
۲,۲۵۸ بازدید
هم رسانیشرط لزوم آزمايش Hiv قبل ازدواج
در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۹۵ و ساعت ۱۴:۲۶
آيا انجام آزمايشهاي قبل از ازدواج جهت تشخيص عفونت به H IV ميتواند از سوي يكي از طرفين براي طرف ديگر مشروط يا اجباري شود؟(توافقي نباشد)
۲,۱۰۶ بازدید
هم رسانیپدیدههای مرتبط با طلوع فجر صادق
در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۹۳ و ساعت ۱۹:۲۹
محضر مبارک حضرت آیت الله فاضل لنکرانی
بعد التحیه والسلام
کسانی که بارها طلوع فجر را مشاهده کرده و از آن فیلم یا عکس تهیه نموده اند این سوال را مطرح میکنند که کدامیک از پدیدههای مورد مشاهده آنان به لحاظ شرعی ابتدای طلوع فجر محسوب میشود؟
توضیح این نکته لازم است که آنان به خوبی فجر مستطیل (فجر کاذب) که نوری مثلث مانند میباشد که قاعده آن نزدیک افق قرار گرفته و ساقهای آن (معمولا به صورت مایل) به سمت آسمان کشیده شده و به دم گرگ شبیه شده را میشناسند و آن را با فجر صادق اشتباه نمی گیرند.
پدیدههای مرتبط با طلوع فجر صادق:
1 – ابتدا نور ضعیفی در افق شرقی پس از آنکه آسمان تاریک بود، مشاهده میشود.
2 – سپس با ازدیاد تدریجی آن نور، خط افق قابل تشخیص میگردد. بطوری که سیاهی خط افق (از مناطر دور دست زمینی) در سفیدی کم فروغِ آسمان خود را نشان میدهد.
3 – بالاخره با افزایش مستمر نور، نوارِ سفید رنگی که بر افق شرقی گسترده شده مشاهده میگردد.
به عنوان مثال در رصدی که در تاریخ 18 بهمن 86 در نزدیکی شهر بم صورت گرفت پدیده اول در ساعت 5 و یک دقیقه و 30 ثانیه مشاهده شد و پدیده دوم در ساعت 5 و سه دقیقه و 30 ثانیه تشخیص داده شده و پدیده سوم در ساعت 5 و 8 دقیقه و 30 ثانیه دیده شد.
الف – برخی پدیده اول را مصداق طلوع فجر دانسته و به روایت حلبی از امام صادق استناد میکنند. سالته عن الخیط الابیض من الخیط الاسود فقال بیاض النهار ن سواد اللیل (کافی، 4، 98 و تهذیب، 4، 184) همچنین کاربرد کلمه الخیط را در رنگ (رنگ طبیعی اشیاء) موید این روایت میدانند همانطور که عرب میگوید: بدا الخیط الاسود و منظورش این است که سیاهی شب رسید.
همچنین به روایت رزیق (زریق) بن زبیر از امام صادق استناد شده است: انه کان یصلی الغداة بغلس عند طلوع الفجر الصادق اول ما یبدو قبل ان یستعرض (وسائل، 4، 231)
ب – بعضی پدیده دوم را مصادق طلوع فجر میدانند و به روایت وقت صلاه الفجر حین ینشق الفجر (وسائل، 4، 208) و معنای مشهور خیط که رشته و ریسمان است استناد میکنند و خط افق را همان رشته سیاه و نور سفید رنگ مجاور و هم عرض در آسمان را خیط ابیض میگیرند. و روایت ابوبکر حضرمی از امام صادق را که فرمود: حین یعترض الفجر و هوالذی تسمیه العرب الصدی (وسائل، 4، 268) را نیز مشیر به این معنا میدانند چرا که صدیع به معنای ترک خورده و شکافته شده نیز آمده است.
ج – عده ای پدیده سوم (گسترده شدن نوار سفید رنگ در پهنه افق شرقی) را طلوع فجر میدانند و به روایت زراره از امام باقر استناد میکنند: کان رسول الله یصلی رکعتی الصبح وهی الفجر اذا اعترض الفجر وضاء حسنا. (وسائل، 4، 211) و نیز روایت علی بن عطیه از امام صادق را که فرمود: الصبح هو الذری اذا رایته کان معترضا کانه بیاض نهر سوراء. (وسائل، 4، 210) را نیز مستند نظر خود میدانند زیرا تا فجر به صورت عرضی و شبیه یک نوار باز و گسترده نباشد تشبیه آن به یک رودخانه که از دور دیده شود به جا و مناسب نخواهد بود. از طرف دیگر این نظر را نسبت به دو نظر اخیر موافق احتیاط میدانند.
از آنجا که در حال حاضر عملا اذان بر اساس رویت موذنین صورت نمی گیرد و محاسبات نجومی جایگزین آن شده است لذا جواب به سوالات دقیق اهل فن در مفهوم فجر نقش مهم و بسیار گسترده ای در تعیین وقت امساک برای روزه و نماز صبح داد و اگر موضوع امساک برای روزه نبود البته طریق احتیاط در مساله مذکور مشخص بود اما احتیاط در روزه مثلا به اخذ نظر الف و احتیاط در وقت نماز صبح در اخذ نظر ج برای مکلفین میتواند زحماتی را خصوصا در ماه رمضان ایجاد کند زیرا در برخی از اوقات سال تفاوت زمانی بین عمل به نظر الف و نظر ج در شهرهای شمالی اروپا به حدود چهل دقیقه میرسد.
با تشکر – سید اباصالح راجی
۳,۵۴۶ بازدید
هم رسانیتشخیص فجر برای نماز صبح
در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۹۳ و ساعت ۱۹:۰۳
محضر شریف حضرت آیت الله فاضل لنکرانی
بعد التحیت و السلام
همانطور که مستحضرید در مناطقی از عرض جغرافیایی آنها از 49 درجه بیشتر است در برخی از شبها روشنایی پس از غروب خورشید (شفق) و روشنایی قبل از طلوع خورشید (فلق) به یکدیگر متصل میشوند. تعداد این شبها در طول یک سال بستگی به عرض جغرافیایی محل دارد مثلا در هامبورگ در 76 شب چنین وضعیتی وجود دارد اما در استکهلم که شمالی تر است تعداد این شبها به 116 شب میرسد.
مشکل مهم در این شبها تشخیص فجر برای نماز صبح یا امساک برای روزه است زیرا در این شبها آسمان کاملا تاریک نمی شود تا بتوان ظهور و بروز روشنایی در افق شرقی را طلوع فجر نامید. در واقع پس از غروب خورشید آسمان شروع به تاریک شدن میکند و تا نیمه شب نجومی (12 ساعت پس از ظهر شرعی) این حالت ادامه دارد به طوری که هنگام نیمه شب نجومی به تاریکترین حالت میرسد (در حالی که هنوز آسمان در بالای افق شمالی روشن است) سپس آسمان به تدریج روشنتر و روشنتر میشود و آفتاب طول میکند.
بعضی از فقها میفرمایند در چنین شبهایی باید صبر کرد تا ازدیاد نور یا به تعبیر دیگر اشتداد ضوء را تشخیص داد. چند سوال برای کسانی که بارها به رصد این پدیده پرداخته و از آن فیلم و عکس تهیه کرده اند به وجود آمده است:
1 – هنگام مشاهده این پدیده با دستگاه نورسنج میتوان ازدیاد نور را حدود دو تا پنج دقیقه پس از نیمه شب نجومی تشخیص داد. در واقع نور سنج با اعدادی که از میزان نور موجود در آسمان نمایش میدهد ازدیاد نور را نشان میدهد در حالی که چشم انسان این ازدیاد نور اندک را تشخیص نمیدهد آیا ازدیاد نوری که با دستگاه نورسنج تشخیص داده میشود میتواند ملاک شرعی برای تشخیص فجر قرار گیرد؟
2 – با کنار هم نهادن عکسهای پیدر پی که از این پدیده گرفته شده است میتوان حدود 20 دقیقه پس از نیمه شب نجومی ازدیاد نور را در عکسها تشخیص داد در حالی که افرادی که برای رصد این پدیده اقدام کرده بودند با چشم عادی حدود 30 دقیقه پس از نیمه شب توانستند ازدیاد نور را تشخیص دهند. سوال این است که آیا ملاک تشخیص ازدیاد نور است ولو با عکاسی یا فیلمبرداری این ازدیاد تشخیص داده شود یا تشخیص این ازدیاد با چشم عادی ملاک شرعی است؟
3 – روشنایی آسمان در شبهای مزبور معمولا به صورت کمانی از نور که از افق غربی به سوی شرق حرکت میکند دیده میشود و سقف طاق مانند آن هرچه به نیمه شب نجوم نزدیک شویم کوتاهتر میگردد لذا برخی از افراد برای تشخیص ازدیاد نور، با یک شاخص زمینی بالا رفتن سقف نور را اندازه میگیرند. مثلا سر یک درخت را با سقف طاق مانند نور از منظر خود میکنند و هرگاه این سقف بالاتر از سر درخت مزبور دیده شد ازدیاد نور را محقق میدانند. استفاده از چنین روشی را هم موجه میدانند. استفاده از چنین روشی را هم موجه میدانند و میگویند اگر بخواهیم مثلا زوال شمس را بدون شاخص و تنها با نظر به مسیر خورشید در آسمان تشخیص دهیم ممکن است حدود یک ساعت پس از زوال بتوانیم پایین آمدن خورشید را درک کنیم اما با استفاده از شاخص و سایه آن، تشخیص زوا بسیار زودتر صورت میگیرد. نظر شریفتان در مورد استفاده از این روش (استفاده از برخی شاخصهای زمینی) برای تشخیص ازدیاد نور در شبهای مزبور چیست؟
4 – برخی میگویند اگر ملاک ازدیاد نور است در علم هیئت مسلم است در شبهای مزبور هرگاه خورشید زیر افق باشد و بیشترین فاصله ظاهری با افق را داشته باشد یعنی اصطلاحا دارای بیشترین انحطاط باشد کمترین نور در آسمان دیده میشود و لحظه ای پس از آن خورشید اندکی به افق نزدیکتر میشود و نور ازدیاد مییابد چه با چشم یا دستگاه قابل تشخیص باشد یا نباشد. سوال این است که کسی که به محاسبات فلکی در این موارد یقین یا اطمینان دارد میتواند لحظه پس از بیشترین انحطاط خورشید که با محاسبات فلک به دست میآید را به عنوان شروع ازدیاد نور بپذیرد چه این ازیاد با چشم یا ابزارهای نورسنج قابل تشخیص باشد یا نباشد؟
5 – آیا ازدیاد نور، طلوع فجر محسوب میشود؟ بنابراین بین زمان امساک برای روزه یا ابتدای وقت نماز صبح نیست؟ یا در شبهای مزبور بین این دو زمان تفاوت وجود دارد؟
با تشکر – سید اباصالح راجی
۳,۳۲۵ بازدید
هم رسانیحکم کاشت مژه
در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۹۲ و ساعت ۱۰:۳۱
آيا با انجام کاشت مژه (در صورت وجود مژه) ميتوان نماز را بجا آورد؟
۱۰,۴۱۹ بازدید
هم رسانی