• در تاریخ ۱۹ آذر ۱۴۰۴
• ساعت ۱۱:۳۸

احکام عقد فاسد در فقه از اهمّيت بسياري برخوردار است، زيرا اين احکام در همه‌‌ي قراردادها به‌ويژه قراردادهاي جديد کاربرد بسزايي دارد. از‌اينرو، در اين نوشتار به بررسي يکي از مهم‌ترين احکام عقد فاسد، يعني مسئله‌‌ي ضمان براي قابضي که عين را مي‌‌‌گيرد پرداخته شده است، تا بدانيم که آيا قابض در عقد فاسد، در صورت تلف ‌شدنِ عين، ضامن آن هست يا خير. به‌ نظر مي‌‌‌رسد، قابض در عقد فاسد قطعاً ضامن است و بايد مثل يا قيمت آن‌را به مالک پرداخت کند؛ زيرا هر سه دليلي که بر ضمان اقامه شده است، يعني حديث علي اليد، روايات کنيز مسروقه و قاعده‌‌ي مايضمن، مي‌‌‌توانند بر آن دلالت کنند. اين نوشتار، براي يافتن پاسخ، ابتدا دو مبناي مهم در مسئله‌‌ي عقد فاسد، يعني معاطات بودن يا معاطات نبودن آن‌را مدّ نظر قرار داده و سپس مسئله‌‌ي ضمان قابض در عقد فاسد را بررسي مي‌‌‌نمايد آنگاه ادله فقيهان براي اثبات يا نفيِضمان تبيين و نقد شده و نقدها و ديدگاه مختار بيان مي‌‌‌شود.